Als mediator ben je in een conflict een neutrale derde die partijen helpt bij het vinden van een gezamenlijke oplossing. Maar een mediator kan ook door een van partijen gevraagd worden – al dan niet op de achtergrond – om een van de twee partijen bij te staan. Als advocaat ben ik ook gewend om als partijbegeleider op te treden.
Bij conflictoplossing kan de partijbegeleider een cruciale rol spelen, vooral wanneer hij zijn vaardigheden als mediator inzet. Het doel is om de partij die hij bijstaat, te helpen de belangen en standpunten duidelijk te maken en te behartigen, zonder dat de escalatie van het conflict wordt aangemoedigd. Wanneer een partijbegeleider ook mediatorvaardigheden bezit, kan dit het proces aanzienlijk verrijken en de kans op een constructieve oplossing vergroten. Ben je – naast advocaat ook – mediator, dan ben je wat meer gericht op zowel de belangen van de ene als de andere partij. Je hebt het vermogen om wat beter ‘in het tuintje van de ander te kijken’. Anders gezegd, je probeert beide partijen mee te krijgen in plaats van alleen voor de eigen belangen te gaan.
Mediationvaardigheden zijn gericht op het bevorderen van communicatie en wederzijds begrip tussen partijen. Een partijbegeleider met deze vaardigheden kan zijn cliënt helpen om effectief te communiceren, wat cruciaal is in een conflict. Door actief te luisteren en empathie te tonen, helpt de begeleider de partij om gevoelens en behoeften helder te formuleren. Dit voorkomt misverstanden en zorgt ervoor dat de werkelijke belangen van de partij duidelijk naar voren komen.
Daarnaast is een belangrijk aspect van mediation het bevorderen van samenwerking en het zoeken naar gemeenschappelijke grond. Een partijbegeleider kan zijn cliënt begeleiden bij het verkennen van mogelijke oplossingen die voor beide partijen aanvaardbaar zijn. Dit betekent niet dat de begeleider neutraliteit moet opgeven; integendeel, hij blijft de belangen van zijn cliënt behartigen, maar doet dit op een manier die ook rekening houdt met de belangen van de andere partij.
Door mediationvaardigheden te gebruiken, kan de partijbegeleider ook helpen bij het verminderen van emotionele spanningen. Conflicten gaan vaak gepaard met sterke emoties, en een mediator-achtige aanpak kan helpen om deze emoties te kanaliseren op een manier die constructief is voor het proces. Dit leidt vaak tot een meer ontspannen en productieve onderhandelingssituatie.
In het kort, een partijbegeleider die zijn mediationvaardigheden inzet, kan het verschil maken tussen een escalerend conflict en een constructieve dialoog. Door het inzetten van communicatieve vaardigheden, empathie en een oplossingsgerichte benadering, helpt de begeleider zijn cliënt niet alleen om sterker in de onderhandelingen te staan, maar ook om bij te dragen aan een duurzame oplossing.
Roelof Vos